Απολύτως ικανοποιημένος από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για την τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας της συνάντησης των 27.
«Η ΕΕ έστειλε ένα σαφέστατο μήνυμα ενότητας, αλληλεγγύης και αποφασιστικότητας«, τόνισε μιλώντας για την τελική διατύπωση των συμπερασμάτων της Συνόδους Κορυφής, χαρακτηρίζοντάς την «ένα πολύ καλό κείμενο για όλους».
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη βελτίωση των σχέσεων ΕΕ και Τουρκίας – «κάτι που όλοι επιθυμούμε», όπως είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός – είναι η αποφυγή κάθε μονομερούς ενέργειας από την Άγκυρα.
Εφόσον η Τουρκία συνεχίσει μονομερή επιθετική συμπεριφορά, θα υπάρξουν συνέπειες – κυρώσεις. «Η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της», διαμήνυσε ο κ. Μητσοτάκης.
«Οι εξελίξεις θα παρακολουθούνται και οι όποιες αποφάσεις εφόσον χρειαστεί αυτές να παρθούν – το απευχόμαστε θέλω να το ξαναπώ – θα παρθούν μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου», συμπλήρωσε.
«Διατεθειμένοι να πάμε στη Χάγη»
Θετική χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός την αναφορά στην επανένταξη των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
«Η Ελλάδα είναι διατεθειμένη, εφόσον δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, να παραπέμψει το θέμα στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και να δεχθεί την ετυμηγορία του», συνέχισε ο πρωθυπουργός, εκφράζοντας την προσδοκία του «αυτές οι συζητήσεις κάποια στιγμή να μην είναι διακοσμητικές αλλά να καταλήξουν σε απτό αποτέλεσμα».
Από την άλλη, υπάρχει και η θετική ατζέντα εφόσον η Άγκυρα ρίξει τους τόνους. Υπάρχει διάθεση για επανεξέταση σημαντικών πτυχών των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας όπως η τελωνειακή ένωση και η διαχείριση του μεταναστευτικού. Η Ελλάδα θα ήταν ωφελημένη για την επανεκκίνηση των επιστροφών στην Τουρκία.
Τέλος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του και για τις σαφέστατες αναφορές στα ζητήματα που αφορούν στην Κύπρο, «μια ξεκάθαρη καταδίκη της τουρκικής επιθετικότητας». «Πολύ σημαντική ήταν η αναφορά στο ψήφισμα 550 του ΟΗΕ το οποίο αναφέρεται με σαφήνεια στα ζητήματα που αφορούν την Αμμόχωστο», ανέφερε.
«Το πρώτο κείμενο δεν κάλυπτε τις θέσεις μας»
«Ήταν μια δύσκολη διαπραγμάτευση», είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι το πρώτο κείμενο που παρουσιάστηκε δεν κάλυπτε τις θέσεις μας. Ωστόσο, πρόσθεσε, το τελικό κείμενο είναι σαφώς καλύτερο.
Στο ερώτημα αν ενοχλήθηκε από το πρώτο κείμενο που παρουσιάστηκε ο πρωθυπουργός είπε: «Είναι πάντα μια δυναμική διαδικασία επεξεργασίας κειμένων. Αυτή την φορά έγιναν πιο σημαντικές αλλαγές από ότι συνήθως και τόσο εμείς όσο και η Κύπρος πείσαμε τους εταίρους μας ότι αυτές οι αλλαγές ήταν ενδεδειγμένες».
Σε άλλη ερώτηση ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε:«Δεν θέλω να μπω σε τεχνικές λεπτομέρειες για θέματα drafting [σ.σ. πώς άλλαξε το προσχέδιο του κειμένου της συνόδου]. Μπορώ μόνο να σας πω ότι το αρχικό κείμενο δεν κάλυπτε τις θέσεις Ελλάδας και Κύπρου και το τελικό τις καλύπτει».
Μόνο για τις θαλάσσιες ζώνες οι διερευνητικές
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία θα αφορούν αποκλειστικά στην οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών.
«Αποτυπώνεται στην παράγραφο 16 ότι οι διερευνητικές επαφές αφορούν ένα ζήτημα, την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο», είπε.
Ερωτώμενος για μια πιθανή ημερομηνία έναρξης των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία απάντησε ότι αυτό θα οριστεί μέσω των αρμόδιων καναλιών, ξεκαθάρισε ωστόσο ότι το αντικείμενό τους θα ήταν όπως και στους προηγούμενος 60 γύρους, μόνο ο καθορισμός των θαλασσιών ζωνών.
Ανέφερε επίσης ότι δεν έχει δρομολογηθεί κάποια συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προκρίνοντας την έναρξη των διερευνητικών.
Τι είπαν οι 27 για τον κοροναϊό
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ συζήτησαν για τον κοροναϊό σήμερα το πρωί για τρείς ώρες, παρόλο που ήταν εκτός προγράμματος.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι υπάρχει εντονότατη ανησυχία για πολλές χώρες και ότι η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με ένα δεύτερο κύμα.
«Ένα ζήτημα είναι τα εμβόλια όπου η ΕΕ έχει κάνει πολύ σημαντική πρόοδο», συνέχισε, προσθέτοντας ότι «υπάρχουν και άλλοι τομείς στους οποίους μπορούμε να πετύχουμε καλύτερο πλαίσιο συνεργασίας. Ένας από αυτούς αφορά τα ταξίδια εντός ΕΕ. Και βέβαια έχουμε στη διάθεσή μας ένα καινούργιο εργαλείο και δεν είναι άλλο από τα αξιόπιστα «rapid» τεστ. Είναι πρόσθετο όπλο στη φαρέτρα μας. Να το χρησιμοποιήσουμε για να διευκολύνουμε τα ταξίδια».
Παρ’ όλα αυτά, όπως είπε, η Ελλάδα εξακολουθεί να τα πηγαίνει πολύ καλύτερα σε σχέση με άλλες χώρες.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ανησυχούμε, δήλωσε χαρακτηριστικά. Η Αττική έχει ακόμα υψηλά νούμερα και είναι νωρίς ακόμα να ξέρουμε αν τα μέτρα έχουν αποδώσει.
«Θα αξιολογήσουμε τα μέτρα την επόμενη εβδομάδα. Πρέπει να φοράμε υποχρεωτικά μάσκα εκεί που δεν μπορούν να τηρηθούν οι αποστάσεις», είπε.
«Δεν είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε για πρόσθετα μέτρα για τον κοροναϊό. Εφιστώ την προσοχή σε επιχειρήσεις & επαγγελματίες, θα είμαστε πολύ αυστηροί στις προϋποθέσεις που έχουμε βάλει, με πρώτο στόχο να προστατεύσουμε τους πιο ευάλωτους», κατέληξε
Τυπική η ανάρτηση του τουρκολιβυκού συμφώνου στον ΟΗΕ
Σε ό,τι αφορά στο Τουρκολιβυκό σύμφωνο και την ανάρτησή του στον ΟΗΕ σημείωσε:
«Η ανάρτηση στον ΟΗΕ είναι μία τυπική διαδικασία. Πρέπει να σας πω ότι ήδη καθυστέρησε 9 μήνες. Είναι μία διαδικασία που συνήθως γίνεται πολύ πιο γρήγορα. Και ευελπιστώ ότι το ελληνοαιγυπτιακό μνημόνιο συνεργασίας, κυρωμένο από δύο νόμιμα και κυρίαρχα κοινοβούλια θα αναρτηθεί στον ΟΗΕ πριν από το τέλος του χρόνου. Από εκεί και πέρα θεωρώ χρονική σύμπτωση τη χθεσινή ανάρτηση του μνημονίου, ήταν κάτι το οποίο γνωρίζαμε ότι κάποια στιγμή θα συνέβαινε. Είναι μια καθαρά γραφειοκρατική διαδικαστική ενέργεια. Δεν γίνετε κανένας έλεγχος ούτε καν όπως λέμε έλεγχος σκοπιμότητας – νομιμότητας. Δεν έγινε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Είναι υποχρεωμένος ο Οργανισμός (Ηνωμένων Εθνών) να αναρτήσει και παραταύτα υπήρχε μία σημαντική καθυστέρηση».
Παρακολουθήστε τη συνέντευξη Τύπου:
Η Αθήνα για τη Σύνοδο Κορυφής: Το κείμενο συμπερασμάτων αντανακλά τις θέσεις της Ελλάδας για την Τουρκία
Το κείμενο συμπερασμάτων αντανακλά τις θέσεις της Ελλάδας, όπως αποτυπώθηκαν κατά την προσέλευση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τις εργασίες της Ειδικής Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόνιζαν κυβερνητικές πηγές.
Διεξήχθη πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση, διευκρίνισαν οι πηγές αυτές, σημειώνοντας πάντως ότι το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε είναι καλύτερο για τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου από εκείνο που είχε προταθεί αρχικά.
«Όπως τόνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κανένας δεν μπορεί να διχάσει την Ευρώπη. Έτσι, η ΕΕ στέλνει σήμερα μήνυμα ενότητας, αλληλεγγύης και αποφασιστικότητας. Καταδικάζονται οι μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας και είναι ξεκάθαρο ότι αν υπάρξει συνέχιση τέτοιων συμπεριφορών, αυτό θα έχει συνέπειες» επισήμαναν οι ίδιες πηγές.
Καθίσταται σαφές ότι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας αφορούν την Οριοθέτηση Θαλάσσιων ζωνών
Ως προς τις συνέπειες, γίνεται σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα άρθρα των Συνθηκών για την επιβολή κυρώσεων (29, 215). Υπογραμμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει, σε περίπτωση μονομερών ενεργειών και παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου, όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεση της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα λάβει τις κατάλληλες αποφάσεις το αργότερο μέχρι τη σύνοδο του Δεκεμβρίου 2020, συμπλήρωσαν.
«Καθίσταται σαφές ότι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας αφορούν την Οριοθέτηση Θαλάσσιων ζωνών (Υφαλοκρηπίδα – ΑΟΖ). Είναι σαφές πως για πρώτη φορά η συμπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου βρέθηκε στο επίκεντρο μιας μαραθώνιας συνεδρίασης της Συνόδου Κορυφής, δεν αποτέλεσε απλά ένα μέρος της υπό συζήτηση ατζέντας», εξηγούν.
Συμπληρώνουν ότι «η Σύνοδος Κορυφής καταδικάζει απερίφραστα την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και κάνει ρητή αναφορά στις αποφάσεις και στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την επίλυση του Κυπριακού».
«Όπως έχει τονίσει πολλές φορές ο Πρωθυπουργός, ο διάλογος με την Τουρκία είναι ανοιχτός, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να μην γίνονται παράνομες ενέργειες εκ μέρους της. Και αυτό επιβεβαιώθηκε» στη σύνοδο, κατέληξαν οι κυβερνητικές πηγές.
Το κείμενο συμπερασμάτων
Η Ε.Ε. έχει στρατηγικό ενδιαφέρον να υπάρχει σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και να αναπτυχθεί συνεργασία και αμοιβαία επωφελής σχέση με την Τουρκία, αναφέρει το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής στο οποίο κατέληξαν τα ξημερώματα της Παρασκευής οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες.
Η συνέχιση του διαλόγου με καλή πίστη και η αποχή από μονομερείς ενέργειες που αντιβαίνουν στα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών της ΕΕ είναι απόλυτη απαίτηση ως προς αυτό, υπογραμμίζεται.
Παράλληλα, οι ηγέτες σημειώνουν ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και βάσει του διεθνούς δικαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο, των οποίων η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά.
Στο κείμενο υπογραμμίζεται ακόμη ότι η ΕΕ χαιρετίζει τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία.
Ταυτόχρονα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει έντονα τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και διατρανώνει ότι πρέπει να σταματήσουν. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να απέχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον, καθώς αποτελούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ενώ υπογραμμίζει ότι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης πρέπει να αντιμετωπιστεί μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων με καλή πίστη, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου. Καλεί την Τουρκία να αποδεχτεί την πρόσκληση της Κύπρου για την έναρξη διαλόγου με σκοπό την επίλυση όλων των θαλάσσιων διαφορών μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.
Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, και παραμένει πλήρως δεσμευμένο σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ και σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 και 789 του ΣΑ, με την τήρηση των αρχών στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναμένει το ίδιο από την Τουρκία. Η ΕΕ είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας, μετά την επανάληψη, έναν εκπρόσωπο στην αποστολή του ΟΗΕ.
Στο κείμενο αναφέρεται επίσης, όπως μεταδίδει η ανταποκρίτρια του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων, ότι με προϋπόθεση πως θα συνεχιστούν οι εποικοδομητικές προσπάθειες για να σταματήσουν οι παράνομες δραστηριότητες έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας, με έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου, καθώς και τη συνεχή συνεργασία σε θέματα μετανάστευσης, δυνάμει της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας (2016). Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τον πρόεδρό του, σε συνεργασία με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με την υποστήριξη του Ύπατου Εκπροσώπου, να εκπονήσει πρόταση για την ανανέωση της ατζέντας ΕΕ-Τουρκίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, θα επανέλθει και θα λάβει αποφάσεις αναλόγως, κατά περίπτωση, το αργότερο κατά τη σύνοδό του τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με το κείμενο.
Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συγκαλεί πολυμερή διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο και καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο να ξεκινήσει συνομιλίες σχετικά με την οργάνωσή του. Η συμμετοχή, το πεδίο εφαρμογής και το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να συμφωνηθούν με όλα τα μέρη. Η διάσκεψη αυτή θα μπορούσε να καταπιαστεί με ζητήματα για τα οποία απαιτούνται πολυμερείς λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας οριοθέτησης, της ασφάλειας, της ενέργειας, της μετανάστευσης και της οικονομικής συνεργασίας, εξηγείται στο κείμενο των συμπερασμάτων.
