Το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας, με έμφαση στην αμφισβήτηση των συνόρων μέσα από τις αναθεωρητικού τύπου ανυπόστατες θεωρίες για τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου αναμένεται να θέσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σύνοδο των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνέρχεται σήμερα, Πέμπτη, και αύριο, Παρασκευή, στις Βρυξέλλες.
Η ελληνική διπλωματία έχει προλειάνει το έδαφος και ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται, όπως μεταδίδουν συνεργάτες του, να συναντήσει θετικό κλίμα στις επισημάνσεις και τις καταγγελίες που σχεδιάζει καθώς τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβούλιου είναι ήδη ενήμερα για την κατάσταση που δημιουργείται στην Ανατολική Μεσόγειο και τις ευθείες απειλές που αντιμετωπίζουν η Ελλάδα και η Κύπρος και οι οποίες δεν απέχουν καθόλου από τη συμπεριφορά της Ρωσίας έναντι της Ουκρανίας.
Σε αυτό το πλαίσιο διπλωματικές πηγές θεωρούν ότι το Συμβούλιο των «27» θα σταθεί αλληλέγγυο με την Ελλάδα και στο κείμενο των συμπερασμάτων το οποίο θα επικυρωθεί στο τέλος της Συνόδου θα εκφράζεται η στήριξη προς την Ελλάδα. Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι στο προσχέδιο των συμπερασμάτων επαναλαμβάνεται η αυστηρή προειδοποίηση την οποία είχαν απευθύνει οι Ευρωπαίοι ηγέτες στις 25 Μαρτίου.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένεται να εκφράζει «βαθιά ανησυχία για τις επανειλημμένες πρόσφατες ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας». Και γι΄ αυτό θα καλεί την Άγκυρα «να σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ».
Επιπλέον θα ζητά από την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως το Διεθνές Δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και να προωθήσει τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο.
Συντονισμός με τη Ρώμη
Το θέμα της συνεχούς τουρκικής προκλητικότητας και παραβατικότητας έθεσε ήδη από χθες ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά το δίωρο τετ α τετ που είχε στη Ρώμη με τον Ιταλό ομόλογό του Μάριο Ντάγκι. Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν για να συντονίσουν τη στάση τους ενόψει της Συνόδου ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων και της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Όπως ανέφεραν ελληνικές κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση εξετάστηκαν οι πανευρωπαϊκές προκλήσεις που έχει προκαλέσει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ειδικά όσον αφορά στον τομέα της ενέργειας και τον επισιτιστικό εφοδιασμό, και τόνισαν την ανάγκη εφαρμογής λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ο κ. Ντάγκι ενημέρωσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την πρόσφατη επίσκεψή του στο Κίεβο και συζητήθηκαν τρόποι αντιμετώπισης των συνεπειών του πολέμου με αιχμή τις τιμές της ενέργειας και την ανάγκη απεξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Συμφώνησαν μάλιστα να θέσουν εκ νέου το ζήτημα της ανάγκης να τεθεί πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου.
Συζητήθηκε επίσης η εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία, αλλά και η ευρύτερη προοπτική διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος νωρίτερα είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ουκρανό Πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι, επανέλαβε τη στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή πορεία της Ουκρανίας. Επισήμανε παράλληλα την ανάγκη να σταλεί ένα καθαρό και θετικό μήνυμα για την ενταξιακή προοπτική και την στήριξη των Δυτικών Βαλκανίων, επαναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία για αναζωογόνηση της διαδικασίας που είχε διατυπώσει στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Διαδικασίας Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης στη Θεσσαλονίκη, όπου πρότεινε την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων μέχρι το 2033.
Όσον αφορά τη Λιβύη, οι δύο πρωθυπουργοί εξέτασαν τρόπους επανεκκίνησης της Πολιτικής Διαδικασίας και κάλεσαν όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές να αποφύγουν τη χρήση βίας. Στο πλαίσιο της συνάντησης έγινε επίσης ευρύτερη ανασκόπηση των διμερών σχέσεων, οι οποίες βρίσκονται σε εξαιρετικό επίπεδο, επισημάνθηκε η συμμετοχή των δύο χωρών σε περιφερειακά σχήματα όπως το MED9 και πρωτοβουλίες όπως η ενεργειακή σύνοδος του Νότου, και συμφωνήθηκε ότι υπάρχει περιθώριο περαιτέρω εμβάθυνσης της μεταξύ τους συνεργασίας.