Στη σύνοδο κορυφής και τους 27 ηγέτες της ΕΕ της Πέμπτης έστειλαν για λήψη αποφάσεων τόσο το θέμα των παραβιάσεων της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου και της Ελλάδας, όσο και το θέμα της Λευκορωσίας. Στο χθεσινό Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών επιχειρήθηκε αποσύνδεση των δύο θεμάτων με στόχο, αφενός να υπάρξει καθαρή απόφαση για τη Λευκορωσία και αφετέρου η απόφαση για μέτρα κατά της Τουρκίας να οδηγηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χωρίς να είναι σίγουρο ότι θα αποφασιστούν κυρώσεις.
Αυτή την εξέλιξη ευνοούσε εξαρχής τόσο ο Ύπατος Εκπρόσωπος, Ζοζέπ Μπορέλ, όσο και ο «γερμανικός άξονας» έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους τη λήψη μέτρων μόνο σε βάρος της Λευκορωσίας. Η παρέμβαση της Κύπρου η οποία οδήγησε το θέμα της Λευκορωσίας μαζί με εκείνο της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για λήψη αποφάσεων, ενόχλησε χώρες του «γερμανικού άξονα» που έσπευσαν να κατηγορήσουν την κυπριακή πλευρά ότι έβαλε βέτο για τη λήψη κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας.
Στη διάρκεια του ΣΥΕ ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, έθεσε ενώπιον των ομολόγων του την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο και τους ενημέρωσε για τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπενθύμισε στους ομολόγους του την πολιτική συναντίληψη που επιτεύχθηκε ομόφωνα τον περασμένο μήνα στο Gymnich, η οποία προβλέπει ότι η διαδικασία έγκρισης των καταχωρήσεων για τη Λευκορωσία και των καταχωρήσεων για την Τουρκία θα κινηθούν παράλληλα, με στόχο την ταχεία υιοθέτησή τους. Σε αυτό το πλαίσιο, επανέλαβε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να έχει επιλεκτική αντίδραση όταν παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο αναλόγως του ποιός προβαίνει σε αυτή την παραβίαση. Δεν θα πρέπει να αναλωνόμαστε μόνο στις συζητήσεις, αλλά απαιτείται και εφαρμογή των αποφάσεων της ΕΕ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από τις χώρες που έλαβαν τον λόγο στη συζήτηση και που στήριξαν την υλοποίηση της πολιτικής συμφωνίας του Gymnich ήταν, ανάμεσα σε άλλες, η Ελλάδα, η Γαλλία, η Σλοβακία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα.
Κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου διεξήχθη χωριστή συζήτηση για τις τρέχουσες εξελίξεις στη Λευκορωσία κατά την οποία ο υπουργός Εξωτερικών επανέλαβε την ισχυρή στήριξη της Κύπρου για υιοθέτηση κυρώσεων, ως απάντηση στην ανησυχητική κατάσταση στη χώρα, αναφέρουν διπλωματικές πηγές. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν επίσης ότι ο υπουργός Εξωτερικών τάχθηκε υπέρ ενός ακόμη ισχυρότερου εργαλείου μέτρων για τη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένων και τομεακών κυρώσεων.
Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, εμφανίστηκε ενοχλημένος για το γεγονός ότι η Κύπρος ανέτρεψε τους σχεδιασμούς του. Σε σχέση με τη μη υιοθέτηση των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, ο Ύπατος Εκπρόσωπος τόνισε απαντώντας σε ερώτηση ότι «δεν είναι μυστικό ότι δεν έχουμε ομοφωνία γιατί μια χώρα δε μετέχει στην ομοφωνία».
Ο Ζ. Μπορέλ είπε ότι «είχαμε πολιτική συζήτηση» από την οποία αναγνωρίστηκε η ανάγκη να υπάρξουν κυρώσεις και τόνισε ότι «θα κάνω ό,τι μπορώ για να επιβληθούν». Μίλησε για «προσωπική δέσμευση» και τη συνέδεσε με «την αξιοπιστία της ΕΕ» και «το χτίσιμο της κοινής μας εξωτερικής πολιτικής». «Αν δεν τα κάνουμε τότε η αξιοπιστία μας τίθεται σε κίνδυνο», είπε, εξηγώντας ότι «θα τα καταφέρουμε» παραπέμποντας στο ΣΕΥ μετά τη Σύνοδο Κορυφής.
Απαντώντας για το θέμα της άρνησης της Κύπρου να συναινέσει στις κυρώσεις για τη Λευκορωσία, ο Ύπατος Εκπρόσωπος δήλωσε: «Δεν κατηγόρησα την Κύπρο για τίποτα. Πότε το έκανα; Απλά μας λείπει η Κύπρος για να έχουμε ομοφωνία», σημείωσε.
«Είναι ένα γεγονός», είπε. «Είναι ένα υψηλής τάσης πολιτικό πρόβλημα που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να λύσει», δήλωσε. «Καταλαβαίνω τη θέση της Κύπρου», ανέφερε ο Μπορέλ, παραπέμποντας στις συζητήσεις στο Βερολίνο και υπενθυμίζοντας ότι είχε αποφασιστεί πως αν η Τουρκία δεν άλλαζε τη στάση της -«δεν την άλλαξε», σημείωσε- θα προχωρούσαν οι καταχωρήσεις. Όπως είπε, «υπάρχουν πλέον συζητήσεις», λέγοντας ότι πολλά κράτη-μέλη έκριναν ότι το θέμα πρέπει να παραπεμφθεί στη σύνοδο. «Είναι και ζήτημα συγχρονισμού», τόνισε.
