Η στρατηγική συμφωνία Τουρκίας και Βουλγαρίας για το φυσικό αέριο αιφνιδίασε την Αθήνα – Στο περιθώριο η Ελλάδα

Η βουλγαρική Bulgargaz και η κρατική εταιρεία Botas της Τουρκίας υπέγραψαν σήμερα συμφωνία για το φυσικό αέριο, η οποία προβλέπει την πρόσβαση στους τερματικούς σταθμούς και το δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου της τουρκικής εταιρείας. Η επίσημη τελετή πραγματοποιήθηκε στο βουλγαρικό κυβερνητικό κτίριο παρουσία των υπουργών ενέργειας των δύο χωρών Ρόζεν Χριστόφ και Φατίχ Ντονμέζ.

Η Βουλγαρία, η οποία ήταν σχεδόν πλήρως εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο, προσπαθεί να εξασφαλίσει εναλλακτικές προμήθειες φυσικού αερίου σε προσιτές τιμές μετά τη διακοπή των παραδόσεων από τη Μόσχα τον Απρίλιο λόγω της άρνησης της Σόφιας να πληρώσει σε ρούβλια.

Υπενθυμίζεται ότι στις 23 Δεκεμβρίου ο βούλγαρος υπουργός Ενάργειας επισκέφθηκε την Κωνσταντινούπολη. Εκεί ο Ρόσεν Χριστόφ έχει συνομιλίες αναφορικά με το deal, στις οποίες συμμετείχαν ανώτερα στελέχη της Bulgargaz, αλλά και του διαχειριστή του δικτύου φυσικού αερίου Bulgartransgaz.

Την ίδια στιγμή η Ελλάδα μένει στο περιθώριο, καθώς η αιφνιδιασμένη Αθήνα αρκείται στο να παρακολουθεί τις εξελίξεις με την συμφωνία Τουρκίας – Βουλγαρίας να κλείνει παραμονές Χριστουγέννων, ενώ ήδη συγκεντρώνονται σύννεφα στον σταθμό LNG της Αλεξανδρούπολης και την Τουρκία να σχεδιάζει ένα τεράστιο κέντρο υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην ανατολική Θράκη.

Μέσω της συμφωνίας αυτής, ο βουλγαρικός κρατικός προμηθευτής φυσικού αερίου «Bulgargaz» αποκτά πρόσβαση στους τερματικούς σταθμούς «LNG» και το δίκτυο φυσικού αερίου «Botas», σχολιάζει το Reuters.

Η συμφωνία υπεγράφη σήμερα στη Σόφια , όπως αναφέρει το πρακτορείο Ασοσιέιτετ, με τους επικεφαλής της «Botas» και της «Bulgargaz» να ποζάρουν στο φακό, παρουσία των υπουργών Ενέργειας των δύο γειτονικών χωρών, του Τούρκου Φατίχ Ντονμέζ και του Βούλγαρου Ρόσεν Χριστόφ.

«Με βάση αυτή τη συμφωνία , θα διασφαλίσουμε τη δυνατότητα αγοράς φυσικού αερίου από όλους τους παραγωγούς παγκοσμίως και εκφόρτωσής του από την τουρκική πλευρά», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Χρίστοφ, εξηγεί δημοσίευμα του ειδησεογραφικού πρακτορείου «BTA», που εδρεύει στη Σόφια.

Ο ίδιος είχε δηλώσει λίγο πριν εκπνεύσει το 2022 πως περίμενε ότι, μετά τη συμφωνία με την τουρκική «Botas», η χωρητικότητα που προορίζεται για τη Βουλγαρία στους τερματικούς σταθμούς LNG θα μπορούσε να φτάσει το ένα δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα ετησίως. Σύμφωνα με επίσημες πληροφορίες, η συμφωνία που συνήψαν σήμερα οι δύο χώρες, θα έχει διάρκεια 13 χρόνια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, μετά τη διακοπή των άμεσων παραδόσεων φυσικού αερίου από τη Ρωσία το 2022, η Βουλγαρία συνέδεσε το δίκτυο φυσικού αερίου της με το ελληνικό τμήμα του αγωγού φυσικού αερίου «ΤΑΡ» (Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου).

Η συμφωνία

Τότε ο Χριστόφ είχε πει στους δημοσιογράφους ότι οι συνομιλίες μεταξύ της βουλγαρικής Bulgargaz και της τουρκικής Botas προχωρούν γρήγορα, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία έως το τέλος του έτους.

Μια συμφωνία με τη Botas θα επιτρέψει στην Bulgargaz να υπογράψει τις δικές της συμβάσεις εισαγωγής φυσικού αερίου με αμερικανικούς ή ευρωπαίους παραγωγούς LNG και να περικόψει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, είπε ο Χριστόφ.

LNG από την Ελλάδα

Για να προσπαθήσει να επιτύχει καλύτερες τιμές, είπε ότι η Bulgargaz μπορεί επίσης να συμμετάσχει στις ήδη προχωρημένες συνομιλίες της Botas με μεγάλους παραγωγούς LNG των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Επί του παρόντος, η χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εισάγει 1 bcm φυσικού αερίου ετησίως από το Αζερμπαϊτζάν και καλύπτει τις υπόλοιπες ανάγκες της, περίπου 3 bcm ετησίως, μέσω εισαγωγών LNG από τη γειτονική Ελλάδα.

Σύμφωνα με τα σχέδια του υπουργείου Ενέργειας, η Βουλγαρία θα καλύψει το ένα τρίτο των αναγκών της σε φυσικό αέριο με εισαγωγές φυσικού αερίου LNG μέσω Τουρκίας, το ένα τρίτο μέσω του τερματικού σταθμού LNG κοντά στην ελληνική πόλη της Αλεξανδρούπολης που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2024 και το ένα τρίτο με προμήθειες από το Αζερμπαϊτζάν.

Επίκεντρο η ανατολική Θράκη

Την ίδια στιγμή και σύμφωνα με το Bloomberg, η συμφωνία ανοίγει μια ευπρόσδεκτη νέα οδό εφοδιασμού στη νοτιοανατολική Ευρώπη, αφού η Ρωσία περιόρισε τον εφοδιασμό στην ήπειρο μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.

Μέχρι σήμερα, ο συντομότερος τρόπος πρόσβασης της Βουλγαρίας στο LNG ήταν μέσω της Ελλάδας, όπου οι αγοραστές πρέπει να ανταγωνίζονται για θέσεις ελλιμενισμού σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Τουρκία, εκτός του μπλοκ, αλλά συνδεδεμένη με αυτήν μέσω αγωγού, δεν δεσμεύεται από αυτούς τους κανόνες και έχει την ικανότητα να εξοικονομήσει οποιαδήποτε χώρα.

Ενώ λοιπόν η Δυτική Ευρώπη βιάζεται να κατασκευάσει νέα υποδομή για να αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο, η Τουρκία ήδη χρησιμοποιεί λιγότερο από το ήμισυ της χωρητικότητας 21,9 εκατομμυρίων τόνων των τεσσάρων τερματικών LNG, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg.