Γράφει ο Σπύρος Σουρμελίδης
Την ώρα που το Oruc Reis σπάει το φράγμα των 12 νμ, στην περιοχή του Καστελόριζου, η Αθήνα αντιμετωπίζει τις πιέσεις Ευρωπαίων και Αμερικανών να κάτσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με μια πολύ μεγάλη ατζέντα θεμάτων. Η οποία δεν θα περιλαμβάνει μόνο τις θαλάσσιες ζώνες, τα χωρικά ύδατα, τον εναέριο χώρο και τις ζώνες Έρευνας –Διάσωσης, FIR κα, αλλά και το ζήτημα της αποστρατικοποίησης.
Η …ανοχή των συμμάχων και εταίρων στις επιθετικές βλέψεις της Άγκυρας, είναι ο σημαντικότερος λόγος που ο Ερντογάν έχει αποθρασυνθεί και προχωρά σε κινήσεις στα όρια του θερμού επεισοδίου.
Η πισώπλατη μαχαίρια των συμμάχων
Ο Μάικ Πομπέο είναι ο μάντης των κακών νέων, αρκεί κανείς να θέλει να ακούσει προσεκτικά τι λέει. Από την πρώτη στιγμή – το καλοκαίρι του 2019- όταν άρχισε να συνομιλεί με την νέα ελληνική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έδειξε ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ζήτησε να μην αναλαμβάνει πρωτοβουλίες η Αθήνα για την Κύπρο και πάνω απ όλα ζήτησε να ξεκινήσει εδώ και τώρα ο διάλογος με την Τουρκία.
Το ραντεβού Μητσοτάκη –Τράμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο επιβεβαίωσε ότι οι Αμερικανοί δεν θα εμποδίσουν τους τούρκους για να μην πούμε ότι τους στηρίζουν. Ζαλισμένος ο Κ. Μητσοτάκης έπεσε στην αγκαλιά της Μέρκελ. Έτσι φτάσαμε στις παρασκηνιακές συζητήσεις, στο τηλεφώνημα Μητσοτάκη-Ερντογάν (26.6.20) και στην τριμερή συμφωνία του Βερολίνου (11-12.7.20). Μπορεί η κα Μέρκελ να χρησιμοποιεί άλλη γλώσσα απ αυτή του ωμού Τράμπ, αλλά έχει τα δικά της συμφέροντα στην Τουρκία. Ξέρει όμως πολύ καλά και τι κάνουν οι Αμερικανοί. Γνωρίζει πολύ καλά τις νέες «συμμαχίες» , τις λυκοσυμμαχίες Τράμπ, Πούτιν, Ερντογάν, τις ευκαιριακές συμπλεύσεις Πούτιν- Ερντογάν, ταυτόχρονα με τις συγκρούσεις τους. Γνωρίζει και η καγκελάριος την συνολική εικόνα. Και φυσικά βλέπει την έλευση των κινέζων. Που με τα λεφτά τους και τις εταιρίες τους έχουν πλέον φτάσει στο …Ιράν. Και αν για την Αμερική οι κινέζοι είναι εφιάλτης, για την Γερμανία είναι μια επικερδής συνεργασία.
Έχουμε λοιπόν όλους τους καλούς μεγάλους συμμάχους μας να «συμβουλεύουν» τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κάτσει στο τραπέζι της διαβούλευσης με μια μεγάλη ατζέντα. Που έχει τους εξής βασικούς άξονες: Την συνεκμετάλλευση , τον ορισμό των θαλασσίων ζωνών (ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα) την διευθέτηση θεμάτων όπως τα χωρικά ύδατα , εναέριος χώρος κα, όμως και την ΑΠΟΣΤΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ των ελληνικών νησιών, βασικά των Δωδεκανήσων.
Οι δύσκολες ώρες στα Χανιά
Οι συζητήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Μάικ Πομπέο στα Χανιά δεν ήταν ευχάριστες. Ιδίως οι κατ ιδίαν συζητήσεις. Μπορεί να είχαμε πολλά χαμόγελα μπροστά στους φακούς, πολλές βόλτες, επισκέψεις σε λιμάνια κα, όμως το κλίμα ήταν βαρύ. Και ήταν για τον Έλληνα πρωθυπουργό ακόμα πιο βαρύ όταν αποχώρησε ο Μάϊκ Πομπέο. Γιατί όλα όσα είπε δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Ιδίως το θέμα της αποστρατικοποίησης.
Και για να μην ενισχυθεί η επιχειρηματολογία Πομπέο, ο….Ερντογάν έβγαλε τα πλοία ακόμα πιο κοντά στο Καστελόριζο.
Παρ ολ αυτά ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε με κάποιες κινήσεις ότι υπάρχουν θέματα τα οποία μπορούν να εξεταστούν
Το θέμα της Συνεκμετάλλευσης. Ο ορισμός του Αθανάσιου Ντόκου , στο θέση του ενός και μοναδικού Συμβούλου Ασφαλείας, παραπέμπει στη έμμεση αποδοχή της συνεκμετάλλευσης. . Διότι αυτή την άποψη την ασπάζεται ο κ. Ντόκος (υπο προϋποθέσεις και συνδυαστικά πάντα).
Το θέμα των θαλασσίων ζωών και των χωρικών υδάτων. Η δήλωση Γεραπετρίτη αλλά και πολλών ακόμα αξιωματούχων, ότι η Ελλάδα θα αντιδράσει μόνο αν το Oruc Reis περάσει τα 6 ν.μ.
Η άρνηση της κυβέρνησης να εξετάσει την πρόταση της αντιπολίτευσης αλλά και παραγόντων της συμπολίτευσης για επέκταση των χωρικών υδάτων στην Κρήτη πρώτα και αργότερα σε Κάρπαθο, Κάσο, Ρόδο κλπ, στα 12 ν.μ. «δεν είναι η κατάλληλη στιγμή» λέει η κυβέρνηση.
Δεν έχει συναινέσει όμως η κυβέρνηση να συζητήσει για την αποστρατικοποίηση. Και είναι αυτός ο λόγος που ο «διαβασμένος» Ερντογάν απειλεί με θερμό επεισόδιο.
Η κυβέρνηση λοιπόν δηλώνει έτοιμη να συνομιλήσει με την Τουρκία , αλλά όχι για όλα τα θέματα, ειδικά για την αποστρατικοποίηση. (Τουλάχιστον έως αυτή την ώρα.
Οι …κυρώσεις
Η Σύνοδος Κορυφής ήταν μια ακόμα ένδειξη της συμπεριφοράς των ευρωπαίων συμμάχων και εταίρων. Παρέπεμψαν το θέμα κυρώσεις κατά της Τουρκίας στον Δεκέμβριο, χωρίς καν διευκρίνιση τι ακριβώς θα περιλαμβάνουν αυτές οι κυρώσεις. Ο Κ. Μητσοτάκης έθεσε και το θέμα του εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία.
Ολοι λοιπόν περιμένουν πρώτα τις αμερικανικές εκλογές. Με πολύ μεγάλη αγωνία πρωτίστως ο Κ. Μητσοτάκης. Γιατί αν φύγει ο Τράμπ υπάρχει μια ελπίδα να ξεκινήσει μια κάποια διαπραγμάτευση με τον Λευκό Οίκο.
Οι Γερμανοί όπως και οι άλλοι ευρωπαίοι (Ιταλοί, Ισπανοί, Ολλανδοί, Φιλανδοί κα) περιμένουν επίσης και μια εκτόνωση της έντασης ώστε να ξεκινήσουν τουλάχιστον οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας-Τουρκίας ώστε να φύγει από το τραπέζι το θέμα «κυρώσεις».
Σε ότι αφορά την Κύπρο, την έχουν …ξεχάσει όλοι.